-
Książki: “Chcę żyć. Dziennik radzieckiej uczennicy 1932-37”
“Chcę żyć. Dziennik radzieckiej uczennicy 1932-37” to zapiski mieszkającej w Moskwie lat trzydziestych XX wieku nastolatki. Nina była taka, jak każda młoda dziewczyna kiedyś i teraz – miała sukcesy i niepowodzenia w szkole, podobali jej się różni chłopcy, bywała nieszczęśliwie zakochana, chciała rozwijać swoje zainteresowania, miała marzenia i plany, wygłupiała się z rówieśnikami uważając, żeby nie narazić się nauczycielom, strofowali ją rodzice… tyle, że to wszystko odbywało się w codzienności stalinowskiego terroru. Nina niekoniecznie zgadzała się z otaczającą ją rzeczywistością (ze szczególnym uwzględnieniem utrudnień na dalszych etapach edukacji, związanych z “niewłaściwym pochodzeniem klasowym”), czemu dawała wyraz w swoim pamiętniku. Niestety, pamiętnik trafił ostatecznie w ręce NKWD i z racji “nieprawomyślnych”…
-
Książki: “Przeżyłam. Pamiętnik więźniarki obozu Auschwitz-Birkenau”
“Przeżyłam. Pamiętnik więźniarki obozu Auschwitz-Birkenau” – to spisane w latach 70. wspomnienia Zofii Stępień-Bator. Zgodnie z wolą pani Zofii – opublikowane dopiero po jej śmierci (pani Zofia zmarła w 2019 roku). Książka urzekła mnie już od pierwszych stron – tak, właśnie, urzekła. Pani Zofia skupiła się nie na traumach, krzywdach, cierpieniach – oczywiście opisywała wszystkie obozowe koszmary i to jak na nią wpłynęły, ale nie w pierwszej kolejności. Bo najpierw opisała dobro, którego doznała za drutami KL Auschwitz-Birkenau. Od przyjaciół, a czasem od zupełnie obcych ludzi, których imion nigdy nawet nie poznała. To głównie dzięki temu, jak sama twierdziła, udało jej się przeżyć obóz. Sama zresztą również często pomagała współwięźniom,…
-
Książki: “Nowy, wspaniały świat”
Świat, w którym nie ma strachu, konfliktów, smutku, ale i przywiązania, miłości, lojalności oraz innych wyższych uczuć… Świat, w którym rządzi seks, niewyszukane rozrywki, powierzchowność i Soma – narkotyczna substancja, dzięki której wszyscy są szczęśliwi, nie mając żadnych zmartwień ani problemów. I nagle w tym radosnym, spokojnym świecie pojawia się “dzikus” – człowiek, który wie, co to rodzina, lojalność, szacunek, odczuwanie strachu, złości i wszystkiego, co znamy jako ludzkie. Jego konfrontacja z “nowym wspaniałym światem” nie będzie łatwa. Era powszechnej szczęśliwości. Ale za jaką cenę? …a w głowie czytelnika zrodzi się mnóstwo refleksji. Czy ten “nowy świat” jest rzeczywiście taki wspaniały? Może faktycznie, takie życie byłoby lepsze, łatwiejsze, spokojniejsze? A…
-
Książki: “Oświęcim w systemie RSHA”
“Oświęcim w systemie RSHA” to jedno z pierwszych opracowań (książka została wydana w 1946 roku), próbujących usystematyzować dostępną w tamtych czasach wiedzę o tym czym był obóz koncentracyjny Auschwitz i jak funkcjonował. Tego typu książki stanowiły fundament dla kolejnych badań i publikacji. Ludwik Rajewski, były więzień obozów Auschwitz, Sachsenhausen i obozu męskiego w Ravensbrück, z wykształcenia polonista (z tytułem doktora) był zresztą jednym z prekursorów utworzenia Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Książka wpisuje się bardzo dobrze w rozgorzałą tuż po zakończeniu wojny na łamach prasy dyskusję odnośnie tego, co powinno się zrobić z pozostałościami byłego obozu. Zburzyć i zaorać…? A może jednak utworzyć tam muzeum? Oczywiście w książce “Oświęcim w systemie RSHA”…
-
Książki: “Limeryki wszystkie”
Jedna z moich ulubionych lektur dzieciństwa. Limeryki Edwarda Leara – XIX wiecznego angielskiego pisarza, który zasłynął właśnie jako autor utworów zaliczających się do tzw. literatury nonsensu. Limeryki to według definicji “miniaturka liryczna; nonsensowny, groteskowy wierszyk o skodyfikowanej budowie”. Wierszyki są pozbawione większego sensu i logiki – bo nie wszystko w życiu musi mieć sens i logikę. :) Za to są zabawne. Ja bawiłam się przy twórczości Leara wyśmienicie i jako dzieciak, i jako osoba dorosła. Nie każdemu podejdzie taka forma literacka, ale warto dać jej szansę. Osoby bliżej zainteresowane zjawiskiem literatury nonsensu odsyłam do publikacji-antologii pt “Księga Nonsensu”, w której jest znacznie więcej i limeryków, i wierszy i różnych innych,…
-
Książki: “Raporty uciekinierów z KL Auschwitz”
Dziś chciałam zaprezentować wam jeden z numerów specjalnych “Zeszytów Oświęcimskich” (nr IV), czyli “Raporty uciekinierów z KL Auschwitz”. Książka, wydana w 1991 roku, zawiera relacje pięciu więźniów, którym udało się zbiec z obozu – Jerzego Tabeau, Alfreda Wetzlera i Rudolfa Vrby oraz Czeława Mordowicza i Arnosta Rosina. Celem złożonych przez uciekinierów relacji i raportów było poinformowanie tzw. wolnego świata o zbrodniach, jakich dopuszczali się Niemcy w obozach koncentracyjnych i obozach zagłady na okupowanych ziemiach Polski. Pierwszą część książki stanowi rozbudowany wstęp – rys historyczny, kolejna to “właściwe” raporty, na końcu znajdują się natomiast aneksy, tak aby każdy kto sięgnie po tę publikację wyniósł z jej lektury jak najwięcej. Raporty będą…
-
Książki: “Folwark zwierzęcy”
Znamy doskonale cytat głoszący, że wszystkie zwierzęta są równe, ale niektóre są równiejsze… “Folwark Zwierzęcy” to kolejne z przeczytanych przeze mnie dzieł Orwella – lepiej późno, niż wcale. Mieszkające na angielskiej farmie zwierzęta, podburzane przez świnie – będące bez wątpienia bardzo inteligentnymi stworzeniami, acz w kulturze te zwierzęta nie kojarzą się dobrze – postanawiają obalić brutalne rządy gospodarza i wprowadzić swoje własne prawa, a tym samym wywalczyć sobie godne życie. Dochodzi do rewolucji i wkrótce na farmie zapanuje wolność, spokój i dostatek… do czasu. “Rewolucja, jak Saturn, pożera własne dzieci”, ale niesie za sobą także szereg innych konsekwencji. Pokazała to dobitnie historia i pokazuje to także książka Orwella – tak,…
-
Książki: “Życie wśród śmierci”
“Życie wśród śmierci” to wspomnienia obozowe Janusza Karwackiego. Książka została napisana w latach 80 (“Opisane zdarzenia, fakty oraz osoby są prawdziwe i są takimi, jakimi widział je autor przed czterdziestu laty”), w Polsce została jednak wydana dopiero pod koniec lat 90. Pan Karwacki trafił do KL Auschwitz w 1942 roku, jako 17-letni chłopak, a wcześniej do obozu wywieziono jego matkę. Jej niestety nie udało się przeżyć. Wspomnienia dotyczą nie tylko pobytu Autora w KL Auschwitz, ale też w innych obozach w głębi Rzeszy oraz, pokrótce, jego powojennych losów. Pan Karwacki we wstępie zaznacza: “Książka (…) nie mogła być wówczas [w latach 80 – dop. ja] wydana z wielu przyczyn, które…
-
Książki: “Nieunikniona”
Zachęcona bardzo pozytywnymi recenzjami, które czytałam parę lat temu na Instagramie, postanowiłam sięgnąć po książkę “Nieunikniona. Baśnie Matki Śmierci z całego świata”. Ale nie tylko instagramowe recenzje mnie zachęciły – niestety, w ciągu kilku lat pożegnałam już ojca, babcię i trzy kitki… Stwierdziłam więc, że może odszukam w tej książce jakąś mądrość i ukojenie. Z racji moich zainteresowań (jestem niedorobionym historykiem Holocaustu) często czytam o śmierci i, wbrew temu co uważali niektórzy ignoranci, jakich miałam wątpliwą przyjemność poznać, dzięki temu znalazłam odpowiedzi na wiele pytań. Mimo, że często te odpowiedzi są bardzo gorzkie i niekoniecznie potrafię się z nimi pogodzić (ale to pewnie kwestia mojej choroby). Pomyślałam więc, że lektura…
-
Książki: “Góra śmierci. Poligon SS i hitlerowski obóz pracy w Pustkowie”
„Góra Śmierci” to opracowanie autorstwa Agnieszki Kruszyńskiej-Idzior dotyczące mało znanego rozdziału w historii drugiej wojny światowej. Hitlerowskie ludobójstwo to nie tylko duże obozy koncentracyjne czy ośrodki natychmiastowej zagłady, o których istnieniu wie praktycznie każdy – a przynajmniej w Polsce. To także inne, małe i często już zapomniane obozy – tak jak Pustków. Moje główne, jak to się mądrze nazywa, zainteresowania badawcze to historia KL Auschwitz-Birkenau i na tym temacie głównie się skupiam. O miejscach takich, jak Pustków jak dotąd miałam nikłe pojęcie, więc tym ciekawsza była dla mnie lektura „Góry Śmierci”. Autorka skrupulatnie zebrała mnóstwo ciekawych materiałów, dotarła do licznych źródeł i zeznań; ogrom jej pracy i starań widać od…
