-
Książki: “Lalkarz z Krakowa”
„Lalkarz z Krakowa” – książka o Holocauście przeznaczona dla młodszych czytelników. Opowiada o przyjaźni krakowskiego Lalkarza – dobrego czarodzieja, magicznej lalki Karoliny, która uciekła do ludzkiego świata z ogarniętej wojną krainy lalek oraz żydowskiej dziewczynki imieniem Rena, którą samotnie wychowuje tata. Przyjaciele wkrótce będą musieli stawić czoła okropnościom niemieckiej okupacji, próbując użyć swojej magii, aby uczynić świat choć troszkę lepszym. Rzeczą, która bardzo mi się podoba w “Lalkarzu” jest to, że książka uczy dzieci empatii i odwołuje się do dziecięcej otwartości, wrażliwości i ciekawości. Przecież można żyć w zgodzie z kimś, kto – na przykład – wyznaje inną religię i wzajemnie sobie pomagać, nie tylko w trudnych czasach wojny. I…
-
Książki: “Tak wiele jest strachów”
Seweryna Szmaglewska jest powszechnie kojarzona jako autorka znanej książki “Dymy nad Birkenau” oraz – nieco mniej – jako autorka powieści dla młodzieży, np. książki “Czarne stopy” (“Czarne stopy” zapadły mi w pamięć, ponieważ jako dziecko oglądałam film na podstawie tej książki i bardzo mi się podobał). Nie każdy jednak wie, że nie jest to jedyna twórczość Seweryny Szmaglewskiej. Pisała sporo i nie tylko o obozach koncentracyjnych. W sierpniu 2021 roku ukazała się kolejna antologia z jej twórczością – “Tak wiele jest strachów”. Jest to zbiór trzydziestu krótkich opowiadań. Opowiadania nie dotyczą wyłącznie obozów – takich jest zaledwie kilka. Niektóre poruszają temat innych koszmarów wojny (szpital wojskowy czy getto warszawskie), a…
-
Książki: “Sztafety ochronne w systemie niemieckich obozów koncentracyjnych”
Książka “Sztafety ochronne w systemie niemieckich obozów koncentracyjnych. Rozwój organizacyjny, ewolucja zadań i struktur oraz socjologiczny obraz obozowych załóg SS” to pozycja dotycząca struktur administracyjnych i wszelkich spraw formalnych związanych z funkcjonowaniem niemieckich obozów koncentracyjnych, w tym i KL Auschwitz-Birkenau. Ktoś z pewnością uzna, że to “nieciekawe, nudne” i że “po co o tym pisać”, bo dużo tam literek, cyferek i trudnych, długich, niemieckich nazw, a mało sensacji i dramatu. Ja mam na ten temat inne zdanie. Powiem wprost, że jeśli nie jesteście historykami albo wielkimi pasjonatami, nie macie po co sięgać do tej książki. Ale jak to wygląda, kiedy przyjrzymy się bliżej? Struktury administracyjne Trzeciej Rzeszy były niezwykle rozbudowane…
-
Książki: “Sobibór. Bunt wobec wyroku”
“Sobibór. Bunt wobec wyroku” to historia nazistowskiego obozu zagłady opowiedziana za pomocą relacji świadków. Tych, którzy przeżyli i tych, którym w drodze do obozu udało się wyrzucić z pociągu swoje ostatnie listy. Książka prowadzi nas przez wszystkie etapy funkcjonowania obozu zagłady w Sobiborze: deportację, drogę i przebycie do miejsca zagłady, śmierć w komorach gazowych i egzekucjach, ale także przez mieszające się ze śmiercią życie – życie żydowskich więźniów, kobiet i mężczyzn, których praca była niezbędna dla funkcjonowania załogi SS i całego obozu – dodam, że ich status był nieco inny, niż status więźniów obozów koncentracyjnych (przypomnę, że Auschwitz i Sobibór to administracyjnie zupełnie różne instytucje). Ostatnie rozdziały poświęcone są planom…
-
Książki: “The Case for Auschwitz. Evidences from Irving Trial”
Temat – no niestety – bardzo na czasie, więc na blogu będzie też adekwatna książka. Negacjoniści to osoby zaprzeczające istnieniu obozów zagłady, komór gazowych i temu, że wydarzenia, które znamy jako Holocaust w ogóle miały miejsce. Twierdzą oni na przykład, że obozy zagłady były obozami pracy lub fabrykami, że krematoria w KL Auschwitz-Birkenau były schronami przeciwlotniczymi, a Cyklon B – jedynie środkiem owadobójczym. Tacy ludzie jak najbardziej istnieją (także wśród Polaków, którzy z jakiegoś powodu nie wiedzą, że w komorach gazowych Birkenau – i nie tylko Birkenau ginęli także polscy więźniowie), mają swoje podziemie, które niestety coraz częściej wybija na powierzchnię niczym szambo i ochoczo dzielą się swoimi „odkryciami” w…
-
Książki: “Eichmann. Jego życie i zbrodnie”
Zaczęło się od tego, że w czasie studiów magisterskich musiałam napisać na zaliczenie z jednego z przedmiotów esej (nic niezwykłego na studiach). Jako temat wybrałam proces Adolfa Eichmanna i cały kontekst, który temu towarzyszył (w tym i rolę Eichmanna w niemieckiej machinie ludobójstwa). I przy tej okazji natrafiłam na pewną niesamowitą książkę – “Eichmann. Jego życie i zbrodnie”, której autorem jest, lub niestety był, znany historyk David Cesarani. Działalność RSHA raczej nie stanowi dla mnie tajemnicy, ale biografia Eichmanna naprawdę mnie zaskoczyła i wręcz wprawiła w zakłopotanie. Bo o ile nazistowskie zbrodnie i ich tło to raczej znane fakty, tak nie zawsze wiemy o otaczających je kulisach. I właśnie o…
-
Książki: “Zburzyć i zaorać…? Idea założenia Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w świetle prasy polskiej w latach 1945-1948”
“Zburzyć i zaorać…?” to praca naukowa autorstwa Jacka Lachendro, historyka z Muzeum Auschwitz. Historia powstania Muzeum Auschwitz była bardzo burzliwa. W roku 1946 na łamach polskiej prasy rozgorzały liczne, gorące dyskusje odnośnie tego, w jakiej formie i czy w ogóle należy zachować poobozowe obiekty. Także i zrównanie pozostałości byłych obozów z ziemią było jedną z rozważanych koncepcji. Zwolennicy tego pomysłu uważali, że muzeum utworzone w byłym obozie odda tylko namiastkę prawdy, a wręcz – zakłamie historię KL Auschwitz-Birkenau. Dyskusja ta, chociaż oczywiście w nieco innej postaci (i w dużo mniej żarliwym tonie) trwa właściwie po dziś dzień. Bo i obecnie niektóre osoby oburza fakt eksponowania w muzeum, na przykład, ludzkich…
-
Książki: “Drogi mojego życia. Wspomnienia skrzypaczki z Birkenau”
“Drogi mojego życia. Wspomnienia skrzypaczki z Birkenau” to obozowe wspomnienia Heleny Dunicz-Niwińskiej. Pani Helena spisała je w latach dwutysięcznych z pomocą Marii Szewczyk. “Czy warto o tym pisać u schyłku życia?” – takie pytanie zadawała sobie i czytelnikom była więźniarka trzech niemieckich obozów. Gdyby dane było mi spotkać Panią Helenę, odpowiedziałabym jej, że tak. Ta relacja, chociaż może wydawać się powściągliwa, jest ogromnie wartościowa – mimo, że Pani Helena pisała tę książkę z pomocą innej osoby długo po wojnie, wiele sytuacji, dat i osób przedstawiła z wielką precyzją. Bo, jak sama wielokrotnie pisała, o tym nie da się zapomnieć. W KL Auschwitz-Birkenau Pani Helena grała w obozowej orkiestrze i to…
-
Książki: “Nadejście Trzeciej Rzeszy”, “Trzecia Rzesza u władzy” i “Wojna Trzeciej Rzeszy”
“Nadejście Trzeciej Rzeszy”, “Trzecia Rzesza u władzy” i “Wojna Trzeciej Rzeszy” to trylogia autorstwa brytyjskiego historyka Richarda J. Evansa. Książki polecił mi jeden z moich wykładowców podczas moich niedokończonych studiów magisterskich. Evans ukazał wszystkie aspekty funkcjonowania państwa Hitlera i skomplikowaną drogę od powstania Trzeciej Rzeszy poprzez szeroko pojęte prześladowania i terror, kwestie gospodarcze, urzędowe i biurokratyczne, rozmaite nadużycia, wojnę i ludobójstwo, po kapitulację i ostateczną klęskę. Jedyny minus, jaki znalazłam w tej publikacji, to dziwna “ciekawostka” dotycząca historii obozu Auschwitz, w rozdziale opisującym początki komór gazowych. Otóż autor opisuje tam jak rzekomo Karl Fritzsch odkrył, że Cyklon B nada się do mordowania ludzi – Lagerfuhrer miał widzieć, jak umiera kot,…
-
Książki: “Refleksje z poczekalni do gazu”
“Refleksje z poczekalni do gazu” Adolfa Gawalewicza to wspomnienia obozowe, które szczególnie mocno zapadają w pamięć. Swoją opowieść autor zaczyna od postawienia kilku pytań – ale, jak sam wyjaśnia, są to pytania, na które nie sposób odpowiedzieć. Bo kto może ocenić moralność więzionych w obozach koncentracyjnych ludzi i panujące za drutami normy etyczne? Co w tym przypadku w ogóle znaczy pojęcie moralności i etyki? Dlaczego jeden przeżył, a drugi zginął? Z jakimi dylematami moralnymi codzienne musieli mierzyć się ludzie przebywający przez kilka lat w skrajnie patologicznych warunkach? Dalszy ciąg książki to wspomnienia z KL Auschwitz-Birkenau i obozów w głębi Rzeszy, a potem autor opowiada o swoim pobycie na leczeniu w…
